Đánh thức khí phách Việt

Chính dòng lịch sử dặc dài những đau thương và hùng anh đó đã kết tủa thành khí phách dân tộc, thành tinh thần Việt Nam mà không phải dân tộc nào cũng có. Khí phách này chảy liền mạch, lúc lặng lẽ âm thầm, lúc trào sôi tung bọt để tạc vào trời Nam một diện mạo dân tộc, vào non sông một phẩm chất Việt Nam sáng rỡ. Phẩm chất này bắt nguồn từ xa xưa và càng được tôn rõ vào dấu mốc trọng đại cách đây hơn 1.000 năm, khi giữa cờ lau bạt ngàn, Đinh Bộ Lĩnh sau khi dẹp tan 12 sứ quân đã lẫm liệt đứng lên giữa sông núi tự xưng vương - điều trước đó chưa hề có, hiên ngang đặt tên nước là Đại Cồ Việt, chấm dứt 1.000 năm lệ thuộc phong kiến phương Bắc để từ thời khắc linh diệu đó, những trang sử ái quốc vĩ đại mỗi lúc càng xán lạn qua các thời Đinh, Lý, Trần, Lê… với các vĩ nhân anh hùng Lý Thường Kiệt, Lê Đại Hành, Trần Hưng Đạo, Quang Trung, Nguyễn Trãi và Hồ Chí Minh.

Non sông sao lắm thiên tai địch họa dồn dập khôn lường đến thế! Hình sông thế núi Việt Nam như một người mẹ tần tảo, kiên trung ngàn năm dướn căng thân thể, sức lực của mình ra biển Đông sóng dữ để che chở cho những người con ở đất liền được bình yên. Tấm lòng người mẹ bao la ấy đã tạo nên một luồng gió hào sảng thổi ào ạt suốt các thế hệ cháu con mỗi khi nước nhà lâm nạn. Những người con ra đi và có những người con không trở về đặng biến máu xương mình thành khát vọng ngàn năm bờ cõi được nối liền, non sông được một dải.

Áp lực trận mạc đã ngoài sức chịu đựng của con người nhưng áp lực đời thường trong công cuộc kiến tạo kinh tế còn ghê gớm hơn. Trận giặc hôm qua còn phân rõ chiến tuyến địch - ta, trận địa kinh tế hôm nay sao mọi sự cứ đan xen, ngào trộn những trắng đen, tốt xấu, trong đục không rõ hình hài. Thời chiến tranh đã đi qua, thời bao cấp ảm đạm sập xuống, thời thị trường ngang ngửa ào vào và thời hội nhập chói chang lúc này đây đang từng ngày thử thách khí lực và tinh thần dân tộc con người đất Việt.

Tất cả điều đó khiến một lần nữa con người Việt Nam buộc phải bừng tỉnh. Thời cơ và thách thức. Ta hay nói đến cặp đối lập ấy nhưng dễ quên rằng thời cơ nào và thách thức nào cũng trên hồn cốt của tinh thần dân tộc, của văn hóa dân tộc. Bởi ở đời mưa rồi sẽ nắng, nghèo rồi sẽ giàu, đói rồi sẽ no, chiến tranh rồi sẽ hòa bình, tai ương đến rồi tai ương lại đi, chỉ có văn hóa và sức mạnh tinh thần là còn lại.

Cuộc cách mạng công nghệ lần thứ tư (4.0) từ khắp hành tinh đang réo gào qua đại dương tràn đến. Thiên tai cũng liên hồi tràn đến. Cơ hội và thách thức trăm bề đang một lần nữa thử sức không khoan nhượng với tinh thần dân tộc. Đã vượt qua mọi thác ghềnh tử sinh tưởng chừng như không thể vượt qua trong quá khứ, chả lẽ đến bây giờ người Việt Nam lại thúc thủ nằm im? Cần cù, thông minh, năng động, trí dũng, can trường, yêu dân yêu nước, độc lập tự chủ ta đã vốn có, đã ủ sâu thành tiềm thức, câu chuyện lúc này là phải đánh thức được nó lên thành một sức mạnh tinh thần như năm xưa, bao phen đứng trên miệng vực của sống còn, tụt hậu, ta đã biết vặn mình dựng dậy trong tư thế bền bỉ, nhẫn nại và kiên trung. Và trước hết cái tư thế ấy, sức mạnh tinh thần ấy chỉ được bền vững tỏa rạng một khi cơ thể Việt Nam đã trải qua quá nhiều bầm dập phải được gấp rút hoàn thiện để trở thành tráng kiện.

Hội nghị APEC của 21 nền kinh tế châu Á - Thái Bình Dương vừa kết thúc bên bờ biển Đông. Chưa bao giờ vị thế Việt Nam lại được tôn cao như thế trước nhân loại mà kết quả khả quan của những nội dung hội nghị và sự có mặt trang trọng của nguyên thủ các siêu cường trên thế giới đã hùng hồn chứng tỏ. Cái còn lại là tạo lực. Và cái lực ấy chỉ được tôn tạo bằng chính lòng yêu nước và sức mạnh tinh thần đã bao lần chứng tỏ là vô địch trước mọi can qua.

Ta tin và hy vọng như đã từng hy vọng và tin qua các cột mốc lịch sử vật vã thăng trầm. Bởi đó là cội rễ, là hồn cốt, là bản ngã, là kích cỡ và phẩm chất của tâm hồn Việt Nam đã được trui rèn, cọ xát suốt hàng ngàn năm lịch sử. Biến niềm tự hào trong quá khứ thành niềm tự hào trong công cuộc dựng xây hôm nay là bổn phận không của riêng ai, không của bất cứ thế hệ nào. 

Chu Lai