Độc đáo chuỗi cửa hàng không nhân viên giữa Hà Nội

Trải nghiệm mới từ ý thức tự giác

Đến một địa chỉ của Mama Fanbox tại 246 Nguyễn Văn Cừ, Long Biên, Hà Nội, không cần phải kiểm tra, quét mã, khách hàng tự đẩy cửa đi vào bên trong. Cửa hàng có 2 chiếc tủ lạnh, một chiếc bày đủ các loại nước uống, sôcôla, 1 chiếc bảo quản rất nhiều kem tươi. Khách hàng tự mở tủ chọn đồ, dựa trên thực đơn, giá hàng hóa đã được ghi rõ ràng ngay tại bàn thanh toán. Lựa chọn xong đồ, khách dùng dụng cụ quét mã vạch sản phẩm, giá sẽ được hiện trên máy tính, khách hàng chỉ việc điền số điện thoại rồi máy sẽ in hóa đơn. Kẹp tiền và hóa đơn cho vào một chiếc túi ni lông, thả vào thùng thanh toán là đã xong hết công việc. Không gian trong quán rất yên tĩnh, không quá ồn ào, người đến có thể thoải mái ngồi cả ngày cũng không sao.

Với những khách hàng chưa quen thì đã có hệ thống camera và loa hướng dẫn kết nối trực tiếp tới nhân viên trực để hướng dẫn khách hàng tỉ mỉ.Khách hàng dùng đồ xong tự dọn dẹp, bỏ rác vào thùng. Cuối ngày, cửa hàng mới có nhân viên đến dọn dẹp lại và thu tiền, đóng cửa.

Mặc dù mới xuất hiện chỉ khoảng 1 năm nhưng hiện nay Mama Fan Box đã có 3 cửa hàng tại Hà Nội, Hải Phòng. Hàng ngày, mỗi cửa hàng vẫn đón khoảng 9-10 khách hàng. Đa phần khách hàng đến vì tò mò, muốn được tận hưởng không gian tự do, trải nghiệm cách mua hàng.

Bạn Khánh An (Ngọc Thụy, Long Biên, Hà Nội) cho biết: "Em biết được mô hình quán này qua lời kể của bạn bè. Khi nghe kể, em thấy khá tò mò nên tìm đến thử xem như thế nào. Điều em thích nhất là được chủ cửa hàng tôn trọng, tin tưởng, họ phải hoàn toàn tin tưởng khách hàng thì mới để thanh toán theo cách này.

Cũng là người tìm đến cửa hàng sau khi nghe những lời kể, chị Hoài Thanh (Long Biên, Hà Nội) cho biết, giá cả ở đây không thực sự rẻ cho số đông giới trẻ nhưng đồ uống ngon và chất lượng. "Điều quan trọng nhất, đây là một mô hình văn minh mà tôi chưa thấy bao giờ, người bán hoàn toàn tin tưởng người mua.Đây là một mô hình khá độc đáo, cần phải nhân rộng ra hơn".

Nơi trao gửi niềm tin

Chủ nhân của chuỗi cửa hàng Mama Fanbox là Anh Đào Khánh Hiệp (sinh năm 1984). Chia sẻ về ý tưởng thành lập những cửa hàng trao gửi niềm tin, Hiệp cho hay: “Trước đây, tôi đã có một thời gian làm tại Nhật và biết về đức tính trung thực của họ. Tuy nhiên, chỉ đến khi về nước tôi mới tình cờ đọc một bài báo viết về những cửa hàng ở nông thôn Nhật Bản, ở đó họ bày nông sản ra, niêm yết giá, bên cạnh là thùng tiền, người mua tự giác hoàn toàn. Chúng ta vẫn cứ khen người Nhật, tại sao người Việt Nam lại không làm được như thế?".

Từ đó, Hiệp đã ấp ủ ý tưởng về việc sẽ mở một hệ thống cửa hàng tự động, không người bán.Vốn là dân CNTT nên Hiệp áp dụng triệt để công nghệ kỹ thuật tự động hóa vào cửa hàng. Hệ thống điều hành, camera giám sát, thanh toán… được kết nối và quản lý bằng phần mềm do chính Hiệp viết.

Ban đầu, khách muốn đến cửa hàng phải cung cấp thông tin trên chứng minh thư nhân dân và đăng ký trước qua mạng internet để cấp mã số; sau đó, muốn vào cửa hàng, khách phải được camera xác nhận lại qua chứng minh thư. Tuy nhiên, chỉ sau một thời gian ngắn, Hiệp phải hủy bỏ cách làm này vì đã gây bất tiện cho khách hàng."Làm như thế, tôi có thể hạn chế được tiền thất thoát nhưng đã đi ngược lại với triết lý kinh doanh ban đầu của mình là trao niềm tin.Bản thân tôi nghĩ, khi mình trao cho khách hàng niềm tin trước thì tôi cũng sẽ nhận lại được niềm tin của khách hàng", Hiệp tâm sự.

Bên cạnh những mặt tích cực, mô hình này cũng có những hạn chế nhất định.Bất tiện nhất với khách hàng đó là hệ thống vẫn chưa có cách để trả lại tiền thừa.Thay vào đó, chủ cửa hàng sẽ cộng thêm 10% tổng số tiền thừa vào lần mua hàng kế tiếp của khách."Đây là một điểm hạn chế, tuy nhiên thời gian tới, tôi sẽ nghiên cứu thêm về cách trả lại tiền thừa.Có thể là đặt một thùng tiền lẻ ở ngay quầy thu ngân để khách tự lấy lại tiền thừa", anh Hiệp nói.

"Lúc mới mở cũng có đôi lần bị mất trộm nhưng tôi có một lượng fan trên mạng xã hội cũng lớn nên mỗi lần như thế thì người đó sẽ được "tuyên dương" trên Fanpage", chủ quán chia sẻ.

Theo Hiệp, nhiều người cho rằng giới trẻ hiện nay thiếu ý thức nhưng không phải vậy. Cái giới trẻ thiếu đó là môi trường để họ có thể thể hiện ý thức của mình. Quan hệ mua - bán cũng thể hiện rõ văn hóa ứng xử giữa con người với con người và việc không có nhân viên bán hàng sẽ tạo điều kiện cho người mua bộc lộ lòng tự trọng, tính trung thực, hướng đến cách ứng xử văn minh, nhân lên những giá trị tốt đẹp của mỗi người…

Phạm Duy