Nguyên TGĐ DongABank Trần Phương Bình giúp Vũ “nhôm” mua 63 triệu cổ phần như thế nào?

Vũ “nhôm” phải hoàn trả 200 tỉ cho DongABank?

Ngày 4.4, Cơ quan Cảnh sát điều tra (Bộ Công an) đã kết luận điều tra vụ án Cố ý làm trái, Vi phạm quy định trong cho vay, xảy ra tại Ngân hàng TMCP Đông Á (DongABank - DAB). Cơ quan điều tra đã chuyển hồ sơ sang VKSND Tối cao đề nghị truy tố ông Trần Phương Bình - nguyên Tổng Giám đốc DongABank - và 20 đồng phạm.

Ông Trần Phương Bình và bà Nguyễn Thị Kim Xuyến - nguyên Phó Tổng Giám đốc DongABank - bị đề nghị truy tố hai tội "Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng" và "Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản". Trong 19 bị can còn lại có nguyên Phó Tổng Giám đốc Nguyễn Thị Ngọc Vân và các nguyên giám đốc sở giao dịch của DongABank. Họ bị đề nghị truy tố tội "Cố ý làm trái".

Theo kết luận điều tra, ông Trần Phương Bình đã tổ chức, chỉ đạo các hoạt động ngân quỹ và đầu tư tại DongABank, lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản gây thiệt hại cho ngân hàng này hơn 3.400 tỉ đồng. Trong đó bao gồm 1.160 tỉ đồng việc ông Bình mua hơn 74.000 cổ phần DongABank; 437 tỉ đồng và 650 lượng vàng chi lãi ngoài; hơn 24 triệu USD và hơn 15.000 lượng vàng trong việc kinh doanh ngoại hối và kinh doanh vàng tài khoản trái phép...

Đặc biệt, trong sai phạm của ông Trần Phương Bình, Cơ quan điều tra xác định có những hành vi liên quan trực tiếp đến Phan Văn Anh Vũ (còn gọi là Vũ “nhôm”) - người bị khởi tố về các tội "Cố ý làm lộ bí mật Nhà nước", "Trốn thuế" và "Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ".

Cụ thể, ông Bình đã xuất quỹ sai nguyên tắc, chi 200 tỉ đồng cho Phan Văn Anh Vũ (người đại diện theo pháp luật của Cty Cổ phần Xây dựng Bắc Nam 79), để Vũ mua cổ phần của DongABank.

Cơ quan điều tra cho rằng, hành vi của Phan Văn Anh Vũ đã gây thiệt hại cho DongABank 200 tỉ đồng. Hành vi này có dấu hiệu của tội "Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản" với vai trò đồng phạm của Trần Phương Bình. Ông Vũ bị buộc có trách nhiệm hoàn trả 200 tỉ đồng cho DongABank. Tuy nhiên, do Phan Văn Anh Vũ thay đổi lời khai và thời hạn điều tra đã hết nên Cơ quan điều tra sẽ phối hợp với VKSND Tối cao để điều tra làm rõ và xử lý hành vi này.

Hàng loạt sai phạm trăm tỉ của cấp dưới

Cũng theo kết luận điều tra, bà Nguyễn Thị Kim Xuyến - nguyên Phó Tổng Giám đốc DongABank - đã sử dụng Cty TNHH TMTP Sao VN, Cty TNHH Ninh Thịnh và 5 cá nhân khác lập hồ sơ rút 467 tỉ đồng của DongABank để ông Trần Phương Bình mua cổ phần của DongABank.

Sau đó, ông Bình chỉ đạo cấp dưới xuất quỹ chi hơn 475 tỉ đồng để tất toán các khoản vay này, xuất quỹ chi sai nguyên tắc hơn 10 tỉ đồng. Ngoài ra, bà Xuyến bị cáo buộc chiếm đoạt của DongABank 40 tỉ đồng trong việc DongABank cho Cao Ngọc Huy vay 270 tỉ đồng. Cơ quan điều tra xác định bà Xuyến là đồng phạm với ông Bình trong việc chiếm đoạt 467 tỉ đồng của DongABank.

Theo điều tra, bà Xuyến cũng xuất khẩu và kinh doanh vàng tài khoản trái phép, chi lãi suất ngoài sai nguyên tắc gây thiệt hại cho DongABank hơn 1.000 tỉ đồng. Nữ Phó Tổng Giám đốc nhà băng này bị buộc phải chịu trách nhiệm về số tiền 40 tỉ đồng và 1.574 tỉ đồng.

Bà Nguyễn Thị Ngọc Vân - nguyên Phó Tổng Giám đốc DongABank - bị Cơ quan điều tra xác định liên đới chịu trách nhiệm 252 tỉ đồng vì đã gây thiệt hại cho ngân hàng này. Cơ quan điều tra quyết định tách vụ án hình sự "Vi phạm quy định cho vay trong hoạt động các tổ chức tín dụng" liên quan đến hành vi của Trần Phương Bình và Nguyễn Thị Ngọc Vân ra khỏi vụ án này, có kết luận giám định và kết luận định giá sẽ phục hồi điều tra.

Bắt tay rút hàng trăm tỉ của DongABank

Theo kết luận điều tra, nhóm Cty CP Xây dựng Bắc Nam 79 sở hữu 12,73% cổ phần DongABank. Phan Văn Anh Vũ sở hữu hơn 92% cổ phần của Cty CP Xây dựng Bắc Nam 79. Năm 2013, DongABank hoạt động sa sút, thua lỗ, thiếu hụt số lượng lớn tiền, vàng trong quỹ.

Ông Trần Phương Bình khi đó là tổng giám đốc đã lên kế hoạch tăng vốn điều lệ DongABank từ 5.000 tỉ đồng lên 6.000 tỉ đồng và mong muốn Vũ “nhôm” cũng như Cty của Vũ “nhôm” đầu tư vào DongABank. Cuối năm 2013, Vũ “nhôm” và ông Bình bàn bạc, thống nhất Vũ “nhôm” sẽ mua 60 triệu cổ phần của DongABank với giá 600 tỉ đồng khi DongABank tăng vốn điều lệ.

Mục đích của việc này để Vũ “nhôm” trở thành cổ đông lớn, có quyền chi phối tại DongABank. Để có tiền mua cổ phần DongABank, Vũ “nhôm” đã thế chấp 220 lô đất tại TP.Đà Nẵng vay 400 tỉ đồng của DongABank. Với 200 tỉ đồng còn thiếu, ông Bình chỉ đạo DongABank xuất quỹ chi 200 tỉ đồng cho Vũ” nhôm”, sau đó Vũ “nhôm” ký chứng từ nộp khống 200 tỉ đồng tại DongABank.

Vì kế hoạch ban đầu không thành công, ông Bình và Vũ “nhôm” tiếp tục bàn bạc, đi đến thống nhất ông Bình sẽ bán cho Cty của Vũ “nhôm” 50 triệu cổ phần DongABank từ 4 cổ đông hiện hữu của DongABank (4 cổ đông này là 4 Cty sân sau của ông Bình) với giá 500 tỉ đồng. Vụ mua bán này đã thành công.

Tuy nhiên, trong 500 tỉ đồng này thì có 200 tỉ đồng có nguồn gốc từ việc thu khống nên ông Bình đề nghị Vũ “nhôm” hoàn trả. Vũ “nhôm” đề nghị ông Bình chờ bán đất ở Đà Nẵng sẽ trả, nhưng cho đến nay Vũ “nhôm” vẫn chưa trả số tiền này cho DongABank.

Đến tháng 8.2015, trước khi DongABank bị kiểm soát đặc biệt, Vũ “nhôm” còn mua hơn 13 triệu cổ phần DongABank từ Cty sân sau của ông Bình với giá hơn 136 tỉ đồng. Đến nay Vũ “nhôm” chỉ mới thanh toán 46 tỉ đồng. Tổng cộng Vũ nhôm mua thành công hơn 63 triệu cổ phần DongABank. Trong phi vụ trên, CQĐT kết luận hành vi của Trần Phương Bình đã gây thiệt hại cho DongABank 200 tỉ đồng, đến nay chưa được khắc phục, còn Phan Văn Anh Vũ là đồng phạm.

CAO NGUYÊN - QUỐC SANG